Menu
M. Turski Historical Award of Polityka for Justyna Majewska
It is with undisguised pride we report that our colleague Dr. Justyna Majewska has been awarded the Marian Turski POLITYKA Historical Prize for her book debut, "Mury i szczeliny. Przestrzenie getta warszawskiego /Walls and Slits. Spaces of the Warsaw Ghetto".
We are very happy and... Call for Articles - Holocaust Studies and Materials 2026
Call for Articles 2026
Call for Articles
Connecting scholarly reflection on the Holocaust to the present - new sources and technologies in research
The past decade has seen a breakthrough in Holocaust research, both in terms of the availability of archival sources and the digital ... Farewell to Marian TurskiIt is with profound sorrow that we bid farewell to Marian Turski—a distinguished journalist, historian, and Survivor. An extraordinary man whose voice resonated deeply, he not only shared the lessons of the past but actively championed courage, solidarity, and empathy in the face of evil.
... Center in EHRI PL consortium
Polish Center for Holocaust Research of the Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences, together with the E. Ringelblum Jewish Historical Institute and the Center for Jewish Studies of the University of Lodz, are creating a national node of the European Holocaust Research Infrastructure within the framework of ERIC
Michal Kowalski's reply to the article by Jan Grabowski and Katarzyna Markusz
Michal Kowalski, author of the chapter titled “I think Jews will be taken to Treblinka. It's better for you to stay at home.’ Polish residents of towns around Treblinka as Holocaust witnesses. A Local Study”, which appeared in the volume "Oto widać i oto słychać" responds to an article by Prof. Jan Grabowski and Dr. Katarzyna Markusz from the Jewish.pl portal.
add your e-mail to the NEWSLETTER
|
Polish Center for Holocaust Research Nowy Swiat St. 72, 00-330 Warsaw; POLAND; Palac Staszica room 120 e-mail: centrum@holocaustresearch.pl
PUBLIKACJE - JEST TAKI PIĘKNY ...
.jpg) powiększ

kup ebook
Recenzje:
.jpg)
|
Barbara Engelking
JEST TAKI PIĘKNY SŁONECZNY DZIEŃ ...
Losy Żydów szukających ratunku na wsi polskiej 1942-1945
Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów
Warszawa 2011
ISBN: 978-83-932202-1-2
>> wprowadzenie
"Latem 1943 w miesiącu czerwcu czy lipcu w dzień świąteczny [...] prowadzili obywatela narodowości żydowskiej w kierunku wału. [...] Prowadził tego obywatela, trzymając kij w ręku i widziałem, że obywatel ten miał pokrwawioną głowę. [...] Człowiek ten[...] mówił, żeby mu darować życie, że jest taki piękny słoneczny dzień, żeby go puścili, że on chce żyć. Na te prośby uderzył go dwa razy kijem i powiedział: „idź, idź, skurwysynie, nie gadaj”. Zaprowadzili Żyda do sołtysa, stamtąd zabrali go Niemcy i następnego dnia rozstrzelali.[...]
Zagłada Żydów na terenie Generalnego Gubernatorstwa przebiegała w kilku etapach. Najpierw zostali oni zamknięci w gettach, poddani wyniszczeniu głodem i ciężką pracą. Potem niemal wszystkich zamordowano w obozach zagłady. W ostatniej fazie, trwającej przez dwa lata niemal do końca wojny, wyłapywano niedobitków i uciekinierów. To właśnie wtedy rola Polaków – świadków Zagłady – stała się niezwykle istotna. Od nich zależało, czy Żydzi znajdą pomoc i będą mieli szansę przeżycia, czy zostaną wydani Niemcom, czy też zabiją ich sami Polacy.
Książka opowiada o wędrówce w poszukiwaniu ratunku przed Zagładą, która najczęściej okazywała się bezskuteczna i kończyła zgubą. U jej kresu rzadko czekało ocalenie, najczęściej – zdrada lub śmierć. Najczęściej – bo przeżyła mniejszość spośród tych, którzy chcieli się ratować. Większość tych odważnych, zdeterminowanych i gotowych do poświęceń ludzi – zginęła. Wielu zostało zamordowanych przez Niemców w krótkim czasie zaraz po likwidacji gett. Niektórzy zmarli z głodu, zimna czy chorób. Inni zostali wydani Niemcom przez Polaków lub przez samych Polaków zamordowani.
Jest tu mowa o pomaganiu, ale przede wszystkim o odmowie pomocy, wyrzucaniu, wykorzystywaniu, zdradzie i mordach, których motywami były strach, chciwość, nienawiść i zwykła ludzka podłość. Bohaterstwo Polaków gotowych ryzykować własne życie, by pomagać Żydom, doczekało się już bogatej literatury, na temat współuczestnictwa w niemieckim dziele zniszczenia wiemy niewiele, myślimy o tym niechętnie i z przykrością o tym czytamy. Nie można jednak dłużej zamykać oczu na te zjawiska i fakty historyczne.
>> wprowadzenie
|

Publikacja została zrealizowana w ramach projektu badawczego Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN pt. Ludność wiejska w Generalnym Gubernatorstwie wobec Zagłady i ukrywania się Żydów, 1942–1945 wspieranego przez:
- The Rothschild Foundation Europe, grant 159/07
- Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, grant 3948/B/H03/2008/35
- Conference on Jewish Material Claims Against Germany, grant 252-3307-2
|