Drukuj  

Jacek Leociak


fot. Mikołaj StarzyńskiJacek Leociak - historyk literatury, prof. dr hab., Pracownia Poetyki Teoretycznej Instytutu Badań Literackich PAN, kierownik Zespołu Badań nad Literatura Zagłady IBL PAN, Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN

 
Urodzony 1957 r. w Warszawie. Ukończył Wydział Polonistyki UW (1981). W latach 1981-1997 pracował na Wydziale Polonistyki UW. Doktorat obronił (1996) w Instytucie Badań Literackich PAN (promotor: prof. Michał Głowiński): „Tekst wobec Zagłady. O relacjach z getta warszawskiego."
 
Zainteresowania badawcze:
Opis poetyki świadectw doświadczeń granicznych (szczególnie doświadczenia Holokaustu) oraz analiza form reprezentacji tych doświadczeń: ukazywanie różnych perspektyw, gatunków i typów dyskursu (narracje ofiar, sprawców, obserwatorów; literatura dokumentu osobistego, literatura piękna, dokumentacja fotograficzna).
 

Książki:
 
Ważniejsze artykuły:
  • »Strzaskana całość« - Norwid o Żydach, "Teksty Drugie" 1992, nr 5
  • Sztuka czytania gazety. Legalna prasa okupacyjna: Landau i Jakub, "Teksty Drugie" 1998 nr 3.
  • In the Shadows of Annihilation: Literrary Whitness to the Holocaust, w: “Polish Literature in the Twentieth Century”, ed. by M. Baran, M. P. Markowski, K. Andrusz, Kraków 2000.
  • »Zraniona pamięć«. Rocznice powstania w getcie warszawskim w prasie polskiej 1944 – 1989, w: „Literatura polska wobec Zagłady”, pod red. A. Brodzkiej, D. Krawczyńskiej, J. Leociaka, Warszawa 2000, s. 29-49.
  • „Holokaust - liczenie ofiar (casus samobójstwo), w: „Zagłada Żydów. Pamięć narodowa a pisanie historii w Polsce i we Francji”, pod redakcją Barbary Engelking, Jacka Leociaka, Dariusza Libionki, Anny Ziębińskiej-Witek, Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie-Skłodowskiej, Lublin 2006, s. 91-119.
  • „Mówić czy milczeć? O (nie)wyrażalności doświadczenia Holokaustu i (nie)możności jego zapisu”, w: “Literatura i wiedza”, pod red. Włodzimierza Boleckiego i Elżbiety Dąbrowskiej, IBL PAN Wydawnictwo, Warszawa 2006, s. 371-386
  • “Les dilemmes moraux de la collaboration des conceils Juifs avec les autorités Allemandes dans les ghettos de l’Europe occupé” (Moralne dylematy współpracy Judenratów z władzami niemieckimi w gettach okupowanej Europy), „Revue d’histoire de la Shoah”, No 185, Juillet-Décembre 2006.
  • „Wizerunek Polaków w zapisach Żydów z dystryktu warszawskiego”, w: „Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim”, red. Barbara Engelking, Jacek Leociak i Dariusz Libionka, Wydawnictwo IFiS PAN,Warszawa 2007, s. 373-443.
  • „Jeśli zdążę, napiszę apologię wszy. O insektach w tekstach Korczaka”, „Res Publica Nowa”, wiosna/lato 2008, 192/rok XXI, s. 84-92.
  • „Instrumentalizacja Zagłady w dyskursie marcowym”, „Kwartalnik Historii Żydów”, grudzień 2008, nr 4 (228), s. 447-458
  • „Deszcz ognia i siarki. Wokół »Luftkireg Und Literature« W. G.Sebalda“, „Przegląd Polityczny“ nr 95, 2009, s. 50-53.
  • „Liczba ofiar jako metafora w dyskursie publicznym o Zagładzie”, w: „Polska 1939-1945. Straty osobowe i ofiary represji pod dwiema okupacjami”, pod redakcją Wojciecha Materskiego i Tomasza Szaroty, Warszawa 2009, s. 51-61.
  • „O nadużyciach w badaniach nad doświadczeniem Zagłady”, „Zagłada Żydów. Studia i materiały”, 2010, tom 6, s. 9-18.
  • Ścieżka losu. O pewnym literackim świadectwie wędrówki w poszukiwaniu ratunku, w: Zarys krajobrazu. Wieś polska wobec Żydów 1942-1945, pod red. Barbary Engelking i Jana Grabowskiego, Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Warszawa 2011.
  • La fin de l’ère de la memoire, „Revue d’histoire de la Shoah”, n° 197, Juillet-Décembre 2012.
  • Literatura dokumentu osobistego (1939-1945) oraz Literatura dokumentu osobistego (1945-1968), w: Literatura polska wobec Zagłady (1939-1968), pod red. Sławomira Buryły, Doroty Krawczyńskiej i Jacka Leociaka, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, Warszawa 2012.
  • Miłosz patrzy na getto. Paradoksy bliskości i oddalenia w doświadczeniu przestrzeni okupacyjnej, w: Warszawa Miłosza, red. Marek Zaleski, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, Warszawa 2013.
  • Między pisarstwem historycznym a dyskursem wystawienniczym. (Kilka refleksji z perspektywy współautora Galerii Zagłady w Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie), w: Historia – dziś. Teoretyczne problemy wiedzy o przeszłości, pod red. Ewy Domańskiej, Rafała Stobieckiego, Tomasza Wiślicza, Universitas,  Kraków 2014, s. 229-239.
  • Historiografia wezikaron , w: Historia mitnageszet  wekijum meszutaf. Perspektiwot hadaszot al hamifgasz hajehudi-polani, red. Daniel Blatman, The Hebrew Univerity  Magnes  Press, Jerusalem 2014.
  • "Poor Christians Writers Look at the Ghetto". Polish Testimonies on the Holocaust from Occupied Warsaw, “Yad Vashem Studies”, 2015, nr 1(41)
  • „Złoto zaczęło płakać krwawymi łzami”. Wokół motywów popiołu i złota w poezji Tadeusza Różewicza, „Konteksty. Antropologia kultury – Etnografia – Sztuka” 2015 nr 4.
Prace edytorskie:
  • Norwidowskie fraszki (?), red. J. Leociak, Warszawa 1996 (wstęp i redakcja)
  • Literatura polska wobec Zagłady, pod red. A. Brodzkiej, D. Krawczyńskiej, J. Leociaka, Warszawa 2000 (współredakcja oraz wstęp)
  • Zagłada Żydów. Pamięć narodowa a pisanie historii w Polsce i we Francji, pod redakcją Barbary Engelking-Boni, Jacka Leociaka, Dariusza Libionki, Anny Ziębińskiej-Witek, Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie-Skłodowskiej, Lublin 2006
  • Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim, red. Barbara Engelking, Jacek Leociak i Dariusz Libionka, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2007
  • Literatura polska wobec Zagłady (1939-1968), pod red. Sławomira Buryły, Doroty Krawczyńskiej i Jacka Leociaka, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, Warszawa 2012 
     
Ważniejsze prace w przygotowaniu:
  • Praca nad książką Biografie ulic. (Wydawca: Dom Spotkań z Historią).
  • Praca nad antologią tekstów z Archiwum Ringelbluma (wspólnie z Martą Janczewską). (Wydawca: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, seria Biblioteka Narodowa)
  • Praca nad publikacją Literatura dokumentu osobistego po 1968 roku (w ramach kierowanego przeze mnie projektu badawczego Literatura polska wobec Zagłady po 1968 roku (wydawca: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN)

 


Copyright © tekst i zdjęcia  Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN [jeżeli nie zaznaczono inaczej]
www.holocaustresearch.pl