Drukuj  

PUBLIKACJE - Nie wiemy co przyniesie nam kolejna godzina ...


 

powiększ   


  kup ebook >>> 

kup wersję drukowaną >>>  

 

 

 

 

 

 

 

   

NIE WIEMY CO PRZYNIESIE NAM KOLEJNA GODZINA ...
Dziennik pisany w ukryciu w latach 1943-1944

Moszek Baum
oprac. Barbara Engelking, tłum. z jidysz Monika Polit
współpraca w przekładzie Jowita Pańczyk, Zofia Zięba, Jakub Zygmunt
Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów
Warszawa 2020
ISBN: 978-83-63444-72-3
ISBN eBook: 978–83–63444-73-0 

 

„Teraz, kiedy w gorące letnie dni słońce pali dojrzałe już do zżęcia zboże, teraz, kiedy człowiek rwie się ku życiu […], siedzimy na gorącym strychu obory, wdychając odór krowy, prosięcia i kilku królików. […] zastanawiamy się, jak to się stało, że z tak wielkiej rodziny, jaką byliśmy, nikt się nie uratował poza jednym tylko Bejniszem, który cztery lata przed wojną […] wyjechał do Brazylii. No i nasza trójka, która stoi tutaj, na strychu, miotając się między śmiercią a życiem. Stoimy i nie wiemy, co przyniesie nam kolejna godzina. Prawdą jest, że już odechciewało nam się żyć, bo straciliśmy wszystko, dla czego warto byłoby to ciągnąć, ale jest jedna rzecz, która nas jeszcze trzyma. Chcemy się zobaczyć z moim szwagrem, Bejniszem […], i opowiedzieć mu o losie jego rodziców i sióstr oraz o losie narodu żydowskiego” 

 

Moszek Meir Baum pisał swoje wspomnienia w ukryciu na strychu w podkieleckiej wsi. Razem z bratem, dwoma szwagrami i kuzynem krążyli między kryjówkami, rozdzielając się i ponownie schodząc, unikając ciekawskich sąsiadów i stanowiących zagrożenie partyzantów. Każdy z nich stracił rodzinę, trzech pozostawiono do pracy na miejscu po likwidacji kieleckiego getta; dwóch uciekło z obozu zgłady w Treblince, a ich opowieści stanowią jedną z najbardziej wstrząsających partii książki. W rodzinie Baumów było ośmioro dzieci, większość miała już małżonków i potomstwo; z dziesięciorga dzieci Bekermanów najstarszy syn wyjechał przed wojną do Brazylii, pozostali – wraz z rodzinami – zginęli w Treblince. Wojnę w ukryciu przeżyło pięciu mężczyzn: Moszek Meir i Judel, jego brat bliźniak, dwóch braci Bekermanów: Judel i Dawid, oraz ich kuzyn Mosze Porzycki. 

Wspomnienia Bauma sięgają czasów przedwojennych, historii obu rodzin, ich codziennego życia, planów i nadziei na przyszłość. Mosze Meir Baum miał żonę i dwie córeczki, pracował w sklepie u teścia, właściciela garbarni w podkieleckim Białogonie. Gdy wybuchła wojna, dość dobra wcześniej sytuacja ekonomiczna rodziny gwałtownie się zmieniła. Mosze opisuje wysiłki i starania o przetrwanie, solidarność i wzajemną pomoc, los Żydów w getcie kieleckim oraz stopniowo narastającą grozę: wieści o wysiedleniach, mordach i wreszcie likwidację getta. Żona, córeczki i reszta rodziny zostały wywiezione do Treblinki. W dzienniku Moszek Baum opisuje także codzienne trudy ukrywania się: strach, niewygodę, zagrożenie, nieustanne napięcie, konieczność nagłych ucieczek i zbiegi okoliczności ratujące życie.

 SPIS TREŚCI

  • Wstęp (Charlie Baum)
  • Nota edytorska

Nie wiemy, co przyniesie nam kolejna godzina…

  • Treblinka!
  • Wojna
  • Opaski
  • Jak naprawdę wyglądały żydowskie fabryki pod zarządem komisarycznym
  • Jak będą wyglądały fabryki, kiedy już będą judenrein?
  • [Gmina żydowska]
  • Getto
  • Obławy w getcie
  • Drugi transport
  • Treblinka
  • Rejestracja do Erec Isroel
  • Pociąg wysłany z szesnastu miast do Treblinki
  • Przeróżne zdarzenia
  • Przywrócony do życia
  • Dwustu robotników wysłanych do Starachowic
  • Rozstrzelanie wszystkich żydowskichlekarzy
  • Jak przepędzali czas Judel z Dawidem
  • Kim dla nas byli „Jędrusie”?
  • Czy Bóg zdradził naród żydowski?
  • Życie w kryjówce
  • Pani Ś. każe nam odejść
  • Strzały w lesie
  • Idziemy do Józka
  • Śpimy w skrytce
  • Życie w kryjówce
  • „Jędrusie” w domu!
  • Dawid idzie do pani Ś.
  • Woda w kryjówce
  • Wracam do pani Ś.
  • Kordanow wyjeżdża do Francji

Aneks

  • Relacja Judla Bekermana
  • Relacja Moszka Bauma
  • fotografie
  • Posłowie (Barbara Engelking)

 


Praca naukowa finansowana w ramach programu Ministra
Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki„ w latach w latach 2018–2021, nr projektu 11H 18 0357 86,
kwota finansowania 591 676,00 PLN


Copyright © tekst i zdjęcia  Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN [jeżeli nie zaznaczono inaczej]
www.holocaustresearch.pl